Likwidacja Fundacji Rodzinnej a podatek CIT

Fundacja rodzinna to nowa kategoria podmiotu prawnego, za pośrednictwem którego można gromadzić i pomnażać majątek, między innymi prowadząc w jej ramach aktywność gospodarczą. W stosunku do określonej działalności gospodarczej fundacja rodzinna skorzysta ze zwolnienia na gruncie przepisu art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT. W niniejszym artykule skupiam się na zagadnieniu, jakim jest likwidacja fundacji rodzinnej związanym z konsekwencjami podatkowymi w podatku CIT. Zasadniczo ustawodawca zdecydował o przesunięciu momentu opodatkowania zgromadzonych przez fundację rodzinną aktywów na chwilę jej rozwiązania.

Przy zawiązywaniu fundacji, wniesienie składników mienia niezależnie jakiego są rodzaju, jest neutralne pod względem podatku dochodowego. UWAGA! to nie znaczy, że inne podatki nie są należne.

UWAGA! Wyjątkiem jest możliwość opodatkowania fundacji rodzinnej podatkiem od nieruchomości komercyjnych jeśli ich wartość przekracza 10 mln. zł (przy spełnieniu dodatkowych przesłanek, które regulują kwestię podatku minimalnego). Stawka tego podatku będzie wynosić 0,035% podstawy opodatkowania za każdy miesiąc.

Fundacja Rodzinna a podatek CIT

Również korzystanie przez fundację z mienia przy prowadzeniu przez nią działalności operacyjnej, ale tylko w tzw. dozwolonym zakresie również jest zwolnione od podatku CIT.

UWAGA! Zwolnienie nie dotyczy sytuacji gdy fundacja spełnia na rzecz beneficjenta świadczenie. W takiej sytuacji fundacja rodzinna odprowadzi 15 % CIT.

Ten obowiązek podatkowy jednakże „aktualizuje się” w momencie kiedy następuje likwidacja fundacji rodzinnej. Tym samym można polemizować czy faktycznie fundacja rodzinna korzysta ze zwolnienia w zakresie podatku CIT, czy jedynie moment opodatkowania jest odroczony w czasie, aż do jej rozwiązania.

Zgodnie z art. 24q ust. 1 pkt. 2 ustawy o CIT – podatek dochodowy od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, wynosi 15% podstawy opodatkowania.

Pytanie zatem brzmi: co stanowi podstawę opodatkowania? Sposób wyliczenia tego podatku zależy od rodzaju pozostałego mienia.

Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacje

Rodzaj mienia, a podatek CIT – likwidacja fundacji rodzinnej

Mienie mieniu nierówne. W zależności od tego, jaki jego składnik pozostanie w likwidowanej fundacji, odmienne będą skutki podatkowe na gruncie podatku CIT.

Nieruchomość

Nieruchomości są aktywem, które stanowią przedmiot największego zainteresowania wśród osób rozważających założenie fundacji rodzinnej. Wniesienie takiego składnika majątku do fundacji może stanowić rozwiązanie przeciwdziałające przyszłym potencjalnym sporom rodzinnym w zakresie współudziału praw po śmierci fundatora fundacji rodzinnej.

Pozostawienie nieruchomości w likwidowanej fundacji rodzinnej rodzi obowiązek zapłaty podatku CIT. Podstawą opodatkowania jest przychód odpowiadający wartości rynkowej mienia likwidowanej fundacji (art. 24q ust. 2 w zw. z art. 12 ust. 5-6 ustawy o CIT), pomniejszony o tzw. wartość podatkową, czyli o koszty, jakie poniósłby fundator jeśli hipotetycznie odpłatnie zbyłby tę nieruchomość bezpośrednio przed wniesieniem jej do fundacji rodzinnej, jednak nie wyższą od jej wartości rynkowej art. 24q ust. 4

Przykład: do fundacji rodzinnej został wniesiony lokal mieszkalny o niezamortyzowanej wartości na dzień jego wniesienia do fundacji – 2 mln zł. Po 10 latach nastąpiła likwidacja fundacji rodzinnej, a wartość nieruchomości wzrosła do 3,5 mln. zł. Przy wyliczaniu podatku CIT wartość likwidowanego mienia fundacji (a więc wszystkich aktywów) powinna zostać pomniejszona o 2 mln. zł.

Dzieła sztuki

Wniesienie do fundacji rodzinnej obrazu, rzeźby lub innego przedmiotu stanowiącego utwór w rozumieniu ustawy o Prawie autorskim oraz o prawach pokrewnych (a konkretnie prawa własności do tych przedmiotów) i jednocześnie stanowiącego dzieło sztuki w rozumieniu przepisów ustawy o VAT wydaje się być również interesującym rozwiązaniem, tym bardziej jeśli w grę wchodzi kolekcja dzieł sztuki i właściwe nią zarządzanie.

Z dziełami sztuki zwykle jest tak, że ich wartość rośnie wraz z upływem czasu, stąd należy dobrze skalkulować czy warto zasilić majątek fundacji o dzieło sztuki czy jednak pozostawić je w majątku prywatnym fundatora. W tym miejscu zainteresowanych odsyłamy do artykułu Czy zakup obrazu można zaliczyć do kosztów przychodu?, jak również polecamy webinar zorganizowany przez Galerię sztuki oraz dom aukcyjny Xanadu w Warszawie poświęcony aspektom prawno-podatkowym związanym z kolekcjonowaniem dzieł sztuki – Wokół kolekcjonowania dzieł sztuki #3.

Podstawą opodatkowania mienia likwidowanej fundacji rodzinnej posiadającej w swoich zasobach dzieła sztuki analogicznie jak przy nieruchomościach jest wartość rynkowa jej aktywów pomniejszona o koszty fundatora w związku z hipotetyczną transakcją odpłatnego zbycia dzieła sztuki bezpośrednio przed jego wniesieniem do fundacji rodzinnej, jednak nie wyższą od jego wartości rynkowej.

Akcje lub obligacje

W przypadku wniesienia do fundacji papierów wartościowych np. akcji lub certyfikatów inwestycyjnych, jeśli moment ich wykupu nastąpi w trakcie istnienia fundacji, wówczas jako mienie fundacji pojawią się środki pieniężne. W przypadku gdy fundacja zdecyduje się reinwestować te środki, nabywając nowe papiery wartościowe, a likwidacja fundacji rodzinnej nastąpi przed wykupem, wówczas przychód, a więc wartość całego mienia fundacji powinna zostać pomniejszona o wydatki, jakie poniósł fundator, nabywając pierwotnie akcje, obligacje czy certyfikaty inwestycyjne.

Środki pieniężne

Najmniej korzystne podatkowo jest wniesienie przez fundatora do fundacji rodzinnej środków pieniężnych. Przy założeniu, że do fundacji rodzinnej została wniesiona wyłącznie gotówka, to z chwilą jej likwidacji, od wartości całości tej gotówki zostanie naliczony podatek CIT w wysokości 15 %.

Nabycie mienia przez fundację w zamian za zbycie mienia wniesionego przez Fundatora

Jedynie na marginesie dodać należy, że w sytuacji gdy w zamian za zbycie mienia wniesionego do Fundacji przez Fundatora zostanie nabyty nowy składnik mienia, to wciąż możliwe jest obniżenie wartości mienia likwidowanej fundacji rodzinnej o wartość mienia pierwotnie wniesionego do fundacji (a konkretnie o jego wartość podatkową).

Przykład: Fundator wniósł do fundacji lokal mieszkalny o wartości 1 mln zł (niezamortyzowana wartość). Fundacja sprzedała go za 2 mln. zł i nabyła inny lokal za uzyskaną ze sprzedaży cenę. Przy likwidacji fundacji rodzinnej, wartość jej mienia może zostać obniżona o 1 mln zł.
Na potrzeby obliczenia podatku CIT nie ma znaczenia, że fundacja nie dysponuje już składnikiem majątku wniesionym do fundacji.

Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacje

Podsumowanie

A zatem można podsumować, że podatkiem CIT opodatkowany jest faktyczny przyrost mienia fundacji rodzinnej.

Świadomość jak kształtują się obciążenia fiskalne z chwilą zakończenia bytu takiej fundacji, powinna mieć priorytetowe znaczenie już w chwili zawiązywania fundacji rodzinnej.

Zapisz sie na newsletter

Podobne artykuły