Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o. – co warto wiedzieć o tym procesie?
Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o. może być ciekawą alternatywą prowadzenia działalności gospodarczej co, w szczególności na skutek ostatnich zapowiedzi zmian w zakresie obciążeń publicznoprawnych, zainteresuje wielu samozatrudnionych. Założenie spółki wiąże się z szeregiem korzyści, ale również nowymi obowiązkami, z którymi właściciele jednoosobowych firm nie muszą się mierzyć. Na czym tak naprawdę polega ten proces i co warto o nim wiedzieć?
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacjePrzekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o. – jak i kiedy dokonać zmiany?
Jednoosobowa działalność gospodarcza może na pewnym etapie okazać się niewystarczającą formą prowadzenia biznesu. Decyzję o zmianie tej formy prawnej na inną powinna poprzedzać analiza indywidualnych potrzeb przedsiębiorcy. W obecnym czasie licznych zmian gospodarczych, czy zapowiadanych zmian podatkowych, które skupią się w szczególności wokół aktywności podejmowanych w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, przekształcenie działalności w spółkę z o.o. jest „grą wartą świeczki”. Przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o. jest procesem złożonym, przy tym wymaga indywidualnej analizy sytuacji gospodarczej i finansowej przedsiębiorstwa. Umożliwi to wybór najlepszej formy dla przeprowadzenia całego procesu.
Przekształcenie jednoosobowej działalności może nastąpić w jednym z trzech modeli:
- albo poprzez przekształcenie jej w jednoosobową spółkę z o.o. (która następnie może ulec dalszym przekształceniom),
- albo w drodze wniesienia całego przedsiębiorstwa jednoosobowej działalności do nowej spółki (sp. z o.o. lub np. spółki komandytowej)
- albo poprzez stopniowe wygaszanie jednoosobowej działalności na rzecz nowo powstałej spółki
W artykule opisany jest pierwszy model na przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o.
Pozostałe zostaną omówione w odrębnych artykułach.
Cechy charakterystyczne
Przekształcany przedsiębiorca staje się z dniem wpisu spółki z o.o. do rejestru przedsiębiorców KRS jedynym wspólnikiem przekształconej spółki. Następnie jako jedyny wspólnik sp. z o.o. zbywa (sprzedaje, darowuje) część udziałów na inną osobą, dzięki czemu wspólnicy nie muszą płacić składek ZUS. Istnieje możliwość późniejszego przekształcenia sp. z o.o. w inną spółkę. W wyniku przekształcenia powstaje nowa spółka z o.o., której przysługują wszelkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy Przekształcanego.
Chwila „przekształcenia”
Przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o. następuje w dniu wpisania tej spółki do rejestru przedsiębiorców KRS.
Skutki w zakresie umów
Przekształcenie działalności w spółkę z o.o. nie wpływa na istniejące umowy zawarte przez przedsiębiorcę. W miejsce przedsiębiorcy, jako strony umowy, wchodzi z mocy prawa spółka z o.o. Brak jest potrzeby zawierania ponownie umów podpisanych już przez jednoosobowego przedsiębiorcę z osobami trzecimi; nie trzeba również ich aneksować.
Kontrahent nie musi wyrażać zgody na wejście spółki z o.o. w prawa przekształcanego przedsiębiorcy, nawet jeżeli w umowie zawarte jest postanowienie o zakazie tzw. cesji.
Skutki w zakresie majątku
Wchodzący w skład jednoosobowo prowadzonej działalności gospodarczej majątek (nieruchomości, środki pieniężne, maszyny, wyposażenie itd.) staje się majątkiem sp. z o.o. bez konieczności podpisywania aneksów.
Skutki w zakresie kadry pracowniczej
Pracownicy stają się z mocy prawa „automatycznie” pracownikami spółki z o.o., bez konieczności uzyskiwania od nich zgód.
Skutki w zakresie decyzji administracyjnych
Co do zasady koncesje, zezwolenia, ulgi, bądź inne decyzje administracyjne „przechodzą automatycznie” na spółkę z o.o. powstałą w wyniku przekształcenia JDG. Nie trzeba zatem ponownie występować do urzędów o nowe decyzje.
Istnieje kilka wyjątków od tej decyzji – a co wynika wprost z przepisów szczególnych.
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacjeCzas procesu przekształcenia działalności w spółkę
UWAGA! Podane przedziały czasowe mają charakter orientacyjny. W dużej mierze szybkość procesu zależy od kilku czynników a w szczególności przedsiębiorcy oraz sąd rejestrowego.
Przekształcenie przedsiębiorcy w jednoosobową spółkę z o. o. zwykle trwa 2 miesiące. Znaczna część czasu przeznaczana jest na badanie sprawozdania finansowego sporządzonego na potrzeby przekształcenia przez biegłego rewidenta.
Koszty
Do kosztów przekształcenia należy zaliczyć:
- koszt sporządzenia planu przekształcenia w formie aktu notarialnego,
- opłaty sądowe,
- koszt aktu notarialnego (wraz z wypisami) zawierającego oświadczenie o przekształceniu oraz umowy spółki z o.o.,
- podatek od czynności cywilnoprawnych,
- wynagrodzenie zawodowego prawnika
Sukcesja (kontynuacja) podatkowa
Niepełna
Na podstawie przepisu art. 93a § 4 Ordynacji podatkowej następuje sukcesja praw, ale nie obowiązków. Skutkiem tego jest brak przejścia na powstałą w wyniku przekształcenia sp. z o.o. obowiązków podatkowych, które posiada przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność. Spółka solidarnie z przedsiębiorcą odpowiada za zobowiązania podatkowe powstałe przed przekształceniem (art. 112b Ordynacji podatkowej). Część praw nie może być kontynuowana na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych, np.: ulgi podatkowe.
Podatek VAT
Przekształcenie jednoosobowej działalności na spółkę jest procesem neutralnym pod względem podatku VAT, spółka powstała w wyniku przekształcenia przejmuje prawo do odliczenia VAT naliczonego, który powstał u przedsiębiorcy przed przekształceniem.
Podatek dochodowy
Proces przekształcenia jest neutralny pod względem podatku dochodowego, istnieje możliwość kontynuacji amortyzacji według dotychczasowej wysokości odpisów oraz przyjętej metody amortyzacji.
W przypadku gdy przedsiębiorca opłaca zryczałtowany podatek dochodowy, po przekształceniu w jednoosobową spółkę z o.o. w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych uwzględni odpisy amortyzacyjne przypadające za okres opodatkowania osoby fizycznej zgodnie z ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (art. 16g ust. 21 ustawy o CIT).
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacjeSkutki w zakresie rachunkowości
Jeśli przedsiębiorca nie prowadził przed przekształceniem ksiąg rachunkowych:
W dniu przekształcenia zamyka się PKPiR i dokonuje się pełnej inwentaryzacji. Inwentaryzacja powinna objąć nie tylko stan towarów, materiałów, wyrobów gotowych czy produkcji w toku, ale również środki trwałe, wyposażenie, wartości niematerialne i prawne, środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych, stan należności i zobowiązań.
Księgi rachunkowe otwiera się na dzień zmiany formy prawnej – na dzień wpisu spółki z o.o. do rejestru przedsiębiorców KRS (art. 12 ust. 1 pkt 3 UoR). Przedsiębiorca powinien przygotować wykaz składników aktywów i pasywów (tzw. inwentarz). Będzie on podstawą do otwarcia ksiąg w spółce. Pozycje inwentarza powinny zawierać odpowiedniki bilansu. Istotne jest aby przy środkach trwałych osobno wykazać ich wartość początkową i osobno dokonane odpisy amortyzacyjne.
Z kolei, w przypadku otwarcia ksiąg rachunkowych w spółce należy wykazać wartość netto środków trwałych (jako różnicę między wartością początkową a odpisami amortyzacyjnymi).
Jeśli przedsiębiorca prowadził przed przekształceniem księgi rachunkowe:
- Zamknięcie ksiąg rachunkowych następuje na dzień przed przekształceniem a otwarcie ich w dniu przekształcenia w spółce (odpowiednio art. 12 ust. 2 pkt 3 i art. 12 ust. 1 pkt 3 pkt UoR).
- Nie musi być dokonywana wycena posiadanych przez przedsiębiorcę aktywów.
- Kontynuuje się odpisy z uwzględnieniem dotychczasowych odpisów oraz przyjętą metodę amortyzacji
Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o. krok po kroku
W praktyce proces przekształcenia przebiega następująco:
Krok 1 – przygotowanie planu przekształcenia i badanie przez biegłego.
Na tym etapie księgowość Przedsiębiorcy sporządza:
- sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień przypadający w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia przez przedsiębiorcę oświadczenia o przekształceniu. Sprawozdanie to przygotowuje się przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe,
- wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy,
- zestawienie wartości bilansowej majątku Przedsiębiorcy na określony dzień w miesiącu poprzedzającym (zwykle na ostatni dzień miesiąca).
Krok 2 – na tym etapie zwykle zawodowy prawnik przygotowuje:
- projekt oświadczenia w sprawie przekształcenia Przedsiębiorcy w spółkę;
- projekt umowy (aktu założycielskiego) spółki przekształconej;
- składa plan przekształcenia wraz z załącznikami do KRS i wnosi o wyznaczenie biegłego; rewidenta do zbadania jego rzetelności.
Istnieje możliwość wskazania swojego biegłego.
Można starać się przyśpieszyć ten etap i przed złożeniem wniosku do KRS o wyznaczenie biegłego (rewidenta), wpierw przekazać biegłemu do badania ten plan, a następnie przejść do powyższego Kroku 2, zaś wniosek o wyznaczenie biegłego złożyć wraz z dokumentacją z poniższego Kroku 3.
Krok 3 – złożenie w KRS wniosku o ujawnienie przekształcenia. Spółka z o.o. powstaje z chwilą jej wpisu do KRS i z tą samą chwilą ustaje byt działalności gospodarczej przedsiębiorcy.
Krok 4 – ostatni etap to prawidłowe złożenie dokumentów w KRS celem rejestracji spółki z o.o.
Klasyczna forma założenia spółki zoo (notarialna) pozwala na swobodne określenie postanowień umowy spółki. O tym na co warto zwrócić uwagę przy redagowaniu umowy spółki z o.o. można przeczytać w artykułach:
Zobacz także: Dziedziczenie udziałów w spółce z o. o.
Zobacz także: Klauzula shotgun – jak nie zostać więźniem własnej spółki?
Zobacz także : Prawo pierwokupu udziałów to nie prawo pierwszeństwa nabycia udziałów
Zobacz także: Najczęstsze pułapki przy reprezentacji spółki
Zobacz także: Wspólność majątkowa małżeńska wspólnika, a posiadane przez niego udziały w spółce
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacjePodsumowanie
Przekształcenie jednoosobowej działalności na spółkę wiąże się z wieloma plusami znacząco przewyższającymi powstałe z tego tytułu koszty, które to plusy, jeśli nie na początku, docenia się po latach prowadzenia działalności. W biznesie obok wpływów istotne jest bowiem także bezpieczeństwo. Z tych też względów proces przekształcenia warto skonsultować z profesjonalistą – prawnikiem, posiadającym doświadczenie w omawianej materii.
Zapisz się na newsletter