13. Przekształcenie spółki akcyjnej w P.S.A.: Zalety i różnice w stosunku do sp. z o.o.
Łapy łapy cztery łapy…tak brzmiały pierwsze słowa piosenki z programu telewizyjnego Piątki z Pankracym. Ten przemiły kudłaty psi czworonóg wraz z prowadzącym (ostatnim z nich był Artur Barciś) dostarczali świetnej rozrywki najmłodszym widzom. Cóż, Ci najmłodsi to aktualni 40 i 50 -latkowie. Od czasu emisji pierwszego odcinka programu sporo się zmieniło. Dziś psiego bohatera można szybciej znaleźć zamiast w telewizji …w przepisach prawnych. Chodzi oczywiście o Prostą Spółkę Akcyjną, sprawdź na czym polega przekształcenie spółki akcyjnej w P.S.A. i jakie są różnice vs. Sp. z o.o.
Kontaktują się ze mną reprezentanci Spółek Akcyjnych, którzy:
- są znużeni zbyt sformalizowanym prowadzeniem bieżącej działalności
- są zniesmaczeni niewspółmiernie wysokimi kosztami operacyjnymi;
- oraz są niezadowoleni ze zmiany zasad obrotu akcjami.
W konsekwencji rozważają przekształcenie w inny rodzaj spółki. Dotychczas pierwszym wyborem była spółka z o.o.. ale odkąd w lipcu 2021 roku pojawiła się regulacja nowego typu spółki kapitałowej czyli prostej spółki akcyjnej, w skrócie PSA – stała się konkurencyjną alternatywą dla sp. z o.o.
Spółka ta cechuje się prostotą i elastycznością, nie wymaga jednocześnie wysokich nakładów pieniężnych przy tworzeniu, bieżącej działalności i jej rozwiązaniu.
Przyjrzyjmy się zatem wspólnie podobieństwom, ale przede wszystkim kluczowym różnicom pomiędzy przekształceniem spółki akcyjnej w PSA – prostą spółką akcyjną, oraz w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
CO ŁĄCZY PSA ZE SP. Z O.O.?
FORMA ZAŁOŻENIA SPÓŁKI
Wiele regulacji dotyczących przekształcenia spółki akcyjnej w prostą spółkę akcyjną lub spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest zasadniczo podobnych. Należy do nich m.in. forma założenia spółki, którą w obu przypadkach jest akt notarialny. Spółka przekształcona nie może powstać poprzez zawiązanie przy wykorzystaniu wzorca umowy za pośrednictwem portalu S24. W przypadku, gdy zmiana brzmienia firmy nie dotyczy tylko oznaczenia formy prawnej, w obu przypadkach spółka przekształcona ma obowiązek podawania w nawiasie dawnej nazwy firmy obok nowej, z dodaniem wyrazu „dawniej”, przez co najmniej rok od dnia przekształcenia.
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacje
ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW
Kwestie dotyczące zgromadzenia wspólników także są podobne. Może ono podejmować uchwały pisemnie poprzez głosowanie obiegowe lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Akcjonariusze w PSA i wspólnicy w sp. z o.o. mogą głosować na zgromadzeniu lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, jeżeli ta forma podejmowania uchwał nie zostały wykluczona w statucie PSA lub w umowie sp. z o.o., lub gdy wszyscy akcjonariusze wyrazili zgodę w tej formie na głosowanie. Akcjonariusze mogą głosować także na piśmie, jeżeli wszyscy wyrazili zgodę na taką formę głosowania.
PODATEK DOCHODOWY I POŻYCZKI UDZIELANE SPÓŁCE PRZEZ WSPÓLNIKA
Obie spółki są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych w wysokości 19% (przy spełnieniu warunków tzw. Małego podatnika 9%). W przypadku wypłaty zysków udziałowcom w formie dywidendy zasadniczo spółka dodatkowo jest płatnikiem 19% podatku. Zwolnienie z podatku dochodowego od dywidend następuje, jeżeli wspólnie spełnione zostaną następujące warunki:
- uprawnioną do wypłaty dywidendy jest spółka mająca siedzibę lub zarząd w Polsce
- uprawnioną do dywidendy jest spółka podlegająca opodatkowaniu od wszystkich swoich dochodów w Polsce lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, w innym kraju należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Szwajcarii.
- Spółka uprawniona do dywidendy musi posiadać bezpośrednio co najmniej 10% udziałów w kapitale spółki uprawnionej do wypłaty dywidendy,
- nie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od całości swoich dochodów
- oraz posiada udziały w spółce wypłacającej dywidendę w sposób ciągły przez okres dwóch lat.
Jeśli chodzi o pożyczki udzielane spółce przez wspólnika, w obu przypadkach nie są opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC).
RÓŻNICE POMIĘDZY PRZEKSZTAŁCENIEM SPÓŁKI AKCYJNEJ W PSA A SP. Z O.O.
WKŁADY NA POKRYCIE KAPITAŁU
Znaczącą różnicą jest wartość i przedmiot wkładu na pokrycie kapitału spółki. W przypadku spółki z o.o. wkład musi mieć zdolność bilansową, żeby wykazać jego wartość w pieniądzu. Wymóg ten wiąże się z posiadaniem przez spółkę z o.o. kapitału zakładowego w wysokości nie mniejszej niż 5.000 zł. W przypadku PSA, nieposiadającej kapitału zakładowego, zastępuje go kapitał akcyjny o wartości minimalnej 1 zł. Kapitał akcyjny nie jest zatem wyodrębnianą kwotą majątku spółki, gwarantującą określony poziom ochrony interesów potencjalnych wierzycieli i ma zmienny charakter, a co za tym idzie, jego modyfikacje nie wymagają rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wkładami na kapitał akcyjny nie muszą być, jak w przypadku sp. z o.o., pieniądze lub aktywa wycenialne. Może to być każdy wkład mający wartość majątkową, w tym także świadczenie usług lub pracy przez akcjonariuszy. Wnoszenie wkładów jest w praktyce znacznie bardziej odformalizowane i elastyczne w prostej spółce akcyjnej, niż w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
REPREZENTACJA SPÓŁKI
Funkcjonowaniem Prostej Spółki Akcyjnej, w miejsce zarządu, jak to ma miejsce w sp. z o.o., zawiadywać może rada dyrektorów. Jest to całkowicie nowy organ, nieznany dotychczas w polskim prawie, składający się z dyrektorów zarządzających i nadzorujących. W efekcie, funkcje zarządcze i nadzorcze zostają skupione w jednym organie.
KOSZTY BIEŻĄCEJ DZIAŁALNOŚCI SPÓŁKI
Jednym z kluczowych aspektów, którym zainteresowane są wszyscy – są koszty bieżącej działalności spółki i w tym zakresie również są różnice. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie generuje stałych kosztów jej prowadzenia. Wydatkiem, na ponoszenie którego zwykle decydują się przedsiębiorcy, jest zlecenie obsługi księgowej spółki, gdyż prowadzenie pełnej księgowości jest dużym wyzwaniem. W przypadku PSA koszty zbliżone są do tych, z którymi związane jest funkcjonowanie sp. z o.o. Prosta Spółka Akcyjna jest jednak zobowiązana do posiadania rejestru akcjonariuszy, co wiąże się z dodatkowymi kosztami, w przypadku jedno lub dwuosobowej spółki wynoszącymi w 2023 roku około 2000 zł.
ANONIMOWOŚĆ AKCJONARIUSZY
Kolejną znaczącą różnicą jest kwestia anonimowości akcjonariuszy – w prostej spółce akcyjnej nie są oni wymienieni w odpisie Krajowego Rejestru Sądowego. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w rejestrze przedsiębiorców KRS nie są ujawniani wspólnicy posiadający mniej 10% udziałów. Niemniej jednak pamiętajmy, że dane wszystkich akcjonariuszy lub udziałowców w przypadku obu spółek można ustalić przeglądając ich akta rejestrowe.
KAPITAŁ WŁASNY ORAZ SWOBODA KORZYSTANIA Z ZYSKÓW SPÓŁKI
Kolejną różnicą, którą warto zaznaczyć, jest fakt, iż Prosta spółka akcyjna daje możliwość elastyczniejszego dysponowania kapitałem własnym. W przeciwieństwie do spółki z o.o., jej kapitał akcyjny nie jest stały. Zarówno w przypadku sp. z o.o., jak i PSA, swoboda korzystania z zysków spółki jest nieznacznie ograniczona. W przypadku tej drugiej, spółka jest obowiązana zapewnić kapitał zakładowy na pokrycie przyszłych strat spółki w wysokości 8% rocznego zysku, dopóki kapitał zakładowy nie osiągnie co najmniej 5% łącznych zobowiązań spółki, wynikających z ostatniego rocznego sprawozdania finansowego.
LIKWIDACJA SPÓŁKI
W przypadku likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jedyną możliwą opcją jest pełna procedura likwidacyjna, obejmująca w szczególności otwarcie likwidacji spółki, podjęcie stosownych uchwał przez wspólników, powołanie likwidatorów, zgłoszenie likwidacji do sądu rejestrowego, wezwanie wierzycieli spółki, podjęcie niezbędnych czynności likwidacyjnych zmierzających do zakończenia przedsięwzięć spółki i dokonania niezbędnych rozliczeń w tym zakresie, a także zgłoszenie zakończenia postępowania likwidacyjnego.
W przypadku prostej spółki akcyjnej oprócz odpowiednika pełnej procedury likwidacyjnej znanej ze spółki z o.o., istnieje także druga uproszczona forma likwidacji, bez zbycia majątku spółki i spłaty zobowiązań, które może przejąć jeden z akcjonariuszy. W konsekwencji drugie z rozwiązań jest wyjściem znacząco tańszym choćby dlatego, że większość działań, które muszą zostać podjęte celem przejęcia całego majątku spółki przez akcjonariusza przejmującego, pozostaje w gestii spółki i nie generuje żadnych dodatkowych kosztów.
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacje
CO WYBRAĆ PSA CZY SP. Z O.O.?
Niestety nie ma jednej dobrej odpowiedzi i wybór docelowej spółki, w formie której warto prowadzić działalność gospodarczą zależy od szeregu aspektów, które warto przeanalizować wspólnie z zawodowym pełnomocnikiem specjalizującym się prawie korporacyjnym oraz w prawie podatkowym. Adwokat lub radca prawny poza posiadaniem „głowy w przepisach prawnych” może doradzić wybór poszczególnych postanowień umownych, w taki sposób aby:
- umożliwić dokapitalizowanie spółki,
- uchronić przed niebezpieczeństwem konfliktów pomiędzy wspólnikami,
- zapewnić skuteczną sukcesję praw udziałowych,
- a przede wszystkim sprawić, aby wybór właściwej spółki ułatwiał prowadzenie biznesu.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat różnic przy przekształceniu w Prostą Spółką akcyjną lub w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zapraszam Cię do artykułu. Znajdziesz w nim ujęte w graficznej tabeli zestawienie porównawcze procesu przekształcenia spółki akcyjnej w PSA oraz w sp. z o.o.
Dziękuję za uwagę i zapraszam na kolejny odcinek za tydzień. Podziel się komentarzami i napisz o czym chcesz więcej posłuchać.
Nie zapomnij o kolejnych odcinkach, zapisz się na newsletter – wyślemy ci przypomnienie
