35. Euro czy Złoty? Waluta w transporcie jak ją ustalić
Waluta w transporcie to kluczowy element, który wpływa na stabilność finansową i efektywność operacyjną firm działających w branży transportowej, spedycyjnej i logistycznej. W obliczu globalizacji rynków i intensyfikacji handlu międzynarodowego, coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się na ustalanie wynagrodzeń i rozliczeń w walutach obcych, nawet podczas realizacji zleceń na terenie Polski. Taka strategia może przynosić liczne korzyści, jak również stawia przed biznesem nowe wyzwania.
Zrozumienie, jak prawidłowo ustalić i zabezpieczyć transakcje w obcej walucie, jest niezbędne dla zapewnienia płynności finansowej i minimalizacji ryzyka kursowego. W tym odcinku wyjaśniam praktyczne aspekty wyboru waluty w transporcie oraz przedstawia, jakie kroki należy podjąć, aby zarządzanie walutami stało się strategiczną przewagą Twojej firmy.
Jako przedsiębiorca działający w branży transport, spedycja i logistyka zapewne często realizujesz usługi we współpracy i na rzecz podmiotów zagranicznych. Nie dziwi Cię zatem, że wynagrodzenie z tytułu wykonywanych przewozów ustalasz i otrzymujesz w euro lub innych walutach obcych, rezygnując z dokonywania rozliczeń w złotówkach.
Praktyka ta jest coraz bardziej dostrzegalna również w przewozach krajowych, realizowanych przez polskich przedsiębiorców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nie powinno zatem dziwić ustalanie w umowach wynagrodzeń w walutach innych niż złotówki, mimo że przewóz realizowany jest w Polsce.
FRACHT W OBCEJ WALUCIE – ZASADY ZAPŁATY
Decydując się na realizację przewozu, strony zawierają umowę, zwaną też zleceniem transportowym lub zleceniem dla przewoźnika.
Powinna ona szczegółowo określać zasady współpracy, której celem jest przewóz rzeczy. W sposób niebudzący wątpliwości umowa musi zatem regulować między innymi kwestię frachtu, czyli wynagrodzenia przewoźnika, wraz ze wskazaniem sposobu jego uiszczenia.
Pamiętaj, że zapłata frachtu jest podstawowym obowiązkiem zlecającego przewóz. Zwróć zatem szczególną uwagę na precyzyjne określenie jego wysokości, a także terminu oraz sposobu zapłaty.
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacjeCZY FRACHT MOŻE BYĆ USTALONY W OBCEJ WALUCIE?
Wynagrodzenie w zleceniu transportowym, może być z powodzeniem wyrażone w obcej walucie, pod warunkiem, że obie strony wyrażą na to zgodę. W praktyce, najczęściej będzie to euro.
Jest to jedna z powszechnie akceptowanych walut w umowach handlowych i może być stosowana przez kontrahentów w różnych branżach, w tym w transporcie, spedycji i logistyce.
W JAKI SPOSÓB SPEŁNIĆ ŚWIADCZENIE WYRAŻONE W WALUCIE OBCEJ?
Ustalając wynagrodzenie w walucie obcej pamiętaj, aby w zleceniu transportowym szczegółowo określić również walutę, w której ma nastąpić zapłata, ewentualnie ustalić kurs, po jakim ma zostać dokonane przeliczenie wynagrodzenia wyrażonego w walucie obcej.
Waluta zobowiązania nie jest bowiem pojęciem tożsamym z walutą świadczenia.
Obowiązujące przepisy prawa odstępują od zasady, że zapłata powinna być dokonana w tej walucie obcej, jaką wskazuje treść zobowiązania. Obecnie przyjmuje się, że jeżeli świadczenie określono w walucie obcej, dłużnik może je spełnić również w walucie polskiej.
Z uprawnienia tego wynika, że dłużnik jest zobowiązany do spełnienia świadczenia w walucie obcej, jednak może zwolnić się ze zobowiązania także przez zapłatę odpowiednio przeliczonej sumy w walucie polskiej i będzie to należyte wykonanie zobowiązania.
Odstępstwo od tej zasady, czyli obowiązek spełnienia świadczenia w walucie obcej, musi mieć swoje źródło w regułach określających treść zobowiązania w postaci przepisów ustawy, czynności prawnej tworzącej czy zmieniającej treść zobowiązania bądź orzeczenia sądowego.
Spełnienie świadczenia pieniężnego może nastąpić przez zapłatę gotówką lub bezgotówkowo – pieniądzem bankowym lub elektronicznym.
JAK USTALIĆ WŁAŚCIWY KURS WALUT?
Ustawa, orzeczenie sądowe bądź czynność prawna mogą określać zasady przeliczenia waluty obcej na złotówki. W praktyce będzie ono polegać na określeniu sposobu ustalenia metody przeliczenia, np. kursu z dnia załadunku czy kursu z dnia wystawienia faktury, wskazaniu kursu publikowanego przez odpowiedni bank, np. Narodowy Bank Polski, ewentualnie na określeniu wprost relacji walut, np. przyjęciu, że 1 euro jest równe 4 złotym.
W sytuacji, gdy czynność prawna, ewentualnie ustawa lub orzeczenie sądowe nie ustalają waluty świadczenia, może ono zostać spełnione w walucie obcej lub w walucie polskiej. Decyzja w tym zakresie zależy od woli zlecającego przewóz.
Ustalenie kursu waluty jest dokonywane według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w dniu następującym po terminie zapłaty.
CZY ZWŁOKA DŁUŻNIKA MA WPŁYW NA UPRAWNIENIA WIERZYCIELA?
W razie opóźnienia zlecającego przewóz, za które ponosi on odpowiedzialność, zwanego również zwłoką, zleceniobiorca może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonywana.
Zatrzymajmy się jednak w tym miejscu i zwróćmy szczególną uwagę na uprawnienie zleceniobiorcy.
Przepis prawa, umożliwiający zleceniobiorcy żądania zapłaty nie oznacza, że mimo zastrzeżenia w umowie waluty obcej, może on domagać się spełnienia świadczenia w walucie polskiej. Możliwość ta nadal pozostaje wyłącznie w gestii zlecającego przewóz. Zleceniobiorca nie może zatem zmusić zleceniodawcy do zapłaty w walucie polskiej, może jednak wskazać kurs właściwy do rozliczeń.
Wybór kursu właściwego jest ograniczony do dwóch dat – dnia wymagalności, czyli następnego po terminie zapłaty, i dnia rzeczywistej zapłaty.
A dlaczego warto o tym pamiętać? Gdy zleceniodawca spóźnia się z płatnością i sam wybiera zapłatę w złotówkach, to Ty, jako wierzyciel, możesz zdecydować o wyborze korzystniejszego kursu wymiany. Daje Ci to ochronę przed stratami wynikającymi ze zmian kursów walut, które czasami mogłyby przynieść dłużnikowi korzyści z opóźnienia płatności.
DLACZEGO WŁAŚCIWE OKREŚLENIE WALUTY MA ZNACZENIE?
Mając na uwadze fakt, że prawo wyboru waluty przy spełnianiu świadczenia przysługuje wyłącznie dłużnikowi, powstaje pytanie co się stanie, gdy Ty jako wierzyciel wystąpisz z żądaniem zapłaty kwoty w złotówkach, podczas gdy zobowiązanie stron zostało określone w euro i brak było podstaw do jego przeliczenia?
Przepisy prawa cywilnego wskazują wprost, że wierzyciel nie może domagać się zapłaty w walucie polskiej, jeśli świadczenie pieniężne zostało wyrażone w walucie obcej. Zarówno wierzyciel, jak i sąd nie posiadają uprawnienia do dokonania „przeliczenia” żądanej kwoty, decyzja w tym zakresie przysługuje wyłącznie dłużnikowi.
Powództwo z tak sformułowanym żądaniem zapłaty zostanie zatem oddalone przez sąd, niezależnie czy przeliczenie z euro na złotówki dokonano w sposób prawidłowy czy też nie.
Kliknij i napisz do nas. Zapraszamy na konsultacjePODSUMOWANIE
W świecie transportu, spedycji i logistyki, rozliczenia w walutach obcych są powszechne i coraz częściej spotykane również w relacjach krajowych.
Otwierają one drzwi do efektywniejszego prowadzenia biznesu i umiędzynarodowienia go.
Nie zapominaj jednak o zabezpieczeniu się przed ryzykiem kursowym rozliczeń w walutach obcych.
Pamiętaj również, by umowy jasno określały walutę rozliczeń. To Twoja ochrona przed rozliczeniowymi pułapkami i trudnościami związanymi z dochodzeniem należności. Wybierając walutę transakcji, zastanów się dwa razy jak zrobić to prawidłowo, aby uniknąć przyszłych niespodzianek.
Dziękuję za uwagę i zapraszam do komentarzy pod odcinkiem, a jeżeli chcesz się ze mną skontaktować to wejdź w kontakt na stronie www.kzlegal.pl
„To zależy. Proste odpowiedzi na złożone pytania w biznesie”. Zasubskrybuj nasz kanał i bądź na bieżąco.
Nie zapomnij o kolejnych odcinkach, zapisz się na newsletter – wyślemy ci przypomnienie